Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi
Ölünceye kadar bakma sözleşmesi, bakıma muhtaç bir kişinin (bakım alacaklısı) yaşamı boyunca bakımını üstlenen kişiye (bakım borçlusu) malvarlığının bir kısmını veya tamamını devretmeyi taahhüt ettiği bir sözleşmedir. Bu sözleşme, özellikle yaşlı veya bakıma muhtaç kişilerin güvence altına alınması amacıyla yapılır. İşte bu sözleşmenin detayları:
Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi Nasıl Yapılır?
Ölünceye kadar bakma sözleşmesi, Türk Borçlar Kanunu’nun 612. maddesi uyarınca miras sözleşmesi hükümlerine tabidir. Sözleşmenin geçerli olabilmesi için resmi şekilde düzenlenmesi gerekir. Bu süreçte noter, sulh hakimi veya tapu müdürlüğü gibi yetkili kurumlar devreye girer.
Sözleşmenin Tarafları:
- Bakım Borçlusu: Bakıma muhtaç kişinin yaşamı boyunca bakımını üstlenir.
- Bakım Alacaklısı: Bakım karşılığında malvarlığının bir kısmını veya tamamını devreder.
Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi Şartları
1. Resmi Şekil: Sözleşme, noter veya sulh hakimi huzurunda düzenlenmeli ve iki tanık bulunmalıdır.
2. Malvarlığı Devri: Sözleşmeye konu olan mallar, bakım alacaklısına ait olmalıdır. Üçüncü kişilere ait mallar, ancak onay alınarak sözleşmeye dahil edilebilir.
3. Saklı Pay: Sözleşme, diğer mirasçıların saklı paylarını ihlal etmemelidir. Aksi takdirde tenkis davası açılabilir.
4. İpotek Hakkı: Bakım borçlusunun yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda, bakım alacaklısı taşınmaz üzerinde ipotek tesis edebilir.
Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi İptali
Sözleşme, Türk Borçlar Kanunu’nun 615. maddesi uyarınca iptal edilebilir. Özellikle bakım borçlusunun yükümlülüklerini yerine getirmediği durumlarda, bakım alacaklısı veya mirasçılar sözleşmenin iptali için dava açabilir. Ayrıca, saklı payların ihlali durumunda tenkis davası da gündeme gelebilir.
Ölünceye kadar bakma sözleşmesi, hem bakım alacaklısı hem de bakım borçlusu için ciddi sonuçlar doğuran bir sözleşmedir. Bu nedenle sürecin başından sonuna kadar hukuki danışmanlık alınması büyük önem taşır. Sözleşmenin doğru şekilde hazırlanması, ileride yaşanabilecek sorunların önüne geçer.
Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi, Saklı Pay ve İptal Davası (Tenkis)
Miras hukuku, kişilerin yaşamları boyunca sahip oldukları mallar üzerinde tasarruf etme hakkını sağlar. Yani insanlar, ölüme kadar kazandıkları veya sahip oldukları malları istedikleri gibi kullanabilirler. Ancak, ölüme bağlı tasarruflarda, yasal mirasçılarının hak kaybına uğramaması için belirli düzenlemeler yapılmıştır. Bu düzenlemenin hukuki karşılığı saklı paydır.
Saklı Paylı Mirasçı Kimdir?
Saklı paylı mirasçı, kanun tarafından mirasçılık sıfatı kazanan kişilerdir. Türkiye'deki Medeni Kanun'a göre, saklı pay hakkına sahip kişiler şunlardır:
- Miras bırakanın altsoyu (çocukları, torunları vb.),
- Miras bırakanın eşi,
- Miras bırakanın anne ve babası.
Bu kişiler, her koşulda (istisna: reddi miras durumu) terekeden belirli bir oranda pay alacaklardır.
Ölünceye Kadar Bakma Sözleşmesi ve Saklı Pay
Ölünceye kadar bakma sözleşmesi, bir kişi tarafından bakım hizmeti karşılığında, malvarlığının bir kısmının bir başka kişiye devredilmesidir. Ancak, bu tür bir sözleşme ile saklı paylı mirasçıların hakları zarar görebilir. Örneğin, bakım alacaklısına devredilen malvarlığı, saklı paylı mirasçının alacağı paya zarar verebilir. Bu durumda, saklı pay sahibi olan mirasçılar *tenkis davası* açma hakkına sahiptir.
İptal Davası (Tenkis) Nedir?
İptal davası, saklı paylı mirasçıların, kendilerine ait olan paylarına zarar verildiğini düşündüklerinde açabilecekleri bir davadır. Özellikle ölünceye kadar bakma sözleşmesi gibi durumlarda, eğer bu sözleşme saklı paylı mirasçının hakkını ihlal ediyorsa, o mirasçı iptal (tenkis) davası açabilir. Bu dava, saklı paya tecavüz edilen mirasçının, hak ettiği payı geri almak için başvurabileceği bir hukuki yoldur.
Sonuç
Saklı pay mirasçılarının hakları, ölünceye kadar bakma sözleşmesi gibi durumlarda bile korunmalıdır. Eğer bu sözleşme ile saklı paylı mirasçının hakkı ihlal ediliyorsa, tenkis davası açarak, haklarının korunmasını sağlayabilirler.