İntifa Hakkı Ve Veraset ve İntikal Vergisi

İntifa hakkı, başkasına ait bir mal, hak veya eşya üzerinde tam kullanım ve yararlanma hakkı sağlayan ayni bir haktır. Türk Medeni Kanunu'nun 794. maddesinde düzenlenen bu hak, taşınmazlar, taşınır mallar, haklar veya bir mal varlığı üzerinde tesis edilebilir. İntifa hakkı sahibinin, söz konusu malın çıplak mülkiyet hakkı mülkiyet sahibinde kalır, ancak intifa hakkı sahibi o malı kullanma ve ondan faydalanma hakkına sahip olur. İntifa hakkı, kişiye bağlı bir hak olup, başkasına devredilemez ve miras yoluyla intikal etmez. Türk Medeni Kanunu'nun 797. maddesi gereği, intifa hakkı sahibinin ölümünün ardından bu hak kendiliğinden sona erer. İntifa hakkı devam ederken intifa hakkı sahibinin vefat etmesi halinde, çıplak mülkiyet sahibine intifa hakkına ilişkin veraset ve intikal vergisi uygulanır.

İntifa Hakkı Kaldırılması ve Veraset ve İntikal Vergisi

İntifa hakkının kaldırılması ya da terkin edilmesi, veraset ve intikal vergisi kapsamında yer alan işlemler arasında yer alır. Türkiye’de bir mükellef, taşınmaz ya da taşınır malı üzerinde intifa hakkı tesis ettiğinde, hak sahibinin ölümüne ya da hak sahibinin talebi üzerine intifa hakkının kaldırılması işlemi veraset ve intikal vergisiyle ilişkilendirilir.

Vergi Mükellefi Kimdir?

İntifa hakkının kaldırılması veya sona erdirilmesiyle ilgili vergi mükellefi çıplak mülkiyet sahibi, kuru mülkiyet sahibi ya da aleyhtardır. Bu kişiler, intifa hakkının sona ermesinden dolayı veraset ve intikal vergisi ödemekle yükümlüdür.

Yetkili Vergi Dairesi

İntifa hakkı sahibinin ikametgâhına bağlı olarak, veraset ve intikal vergisi yönünden yetkili olan vergi dairesi veya mal müdürlüğü işlemleri yürütür.

İntifa Hakkı İçin Vergi İstisnası

2025 yılı itibarıyla, intifa hakkı terkin işlemleri için 53.339 TL'ye kadar olan veraset ve intikal vergisi, istisna kapsamına girmektedir. Ancak, bu istisnadan yararlanabilmek için veraset ve intikal vergisi beyannamesi verilmesi gerekmektedir.

İntifa Hakkı Terkininde Vergi Oranları

Veraset ve intikal vergisi oranı, menkul ya da gayrimenkulün değerine göre artan oranlıdır. 2025 yılı için, 53.339 TL'nin üzerindeki tüm menkul ve gayrimenkul değerleri üzerinden veraset ve intikal vergisi tahakkuk eder.İntifa hakkının kaldırılması işlemi üzerinden uygulanacak vergi oranı, %10 ile %30 arasında değişir ve değer ile kullanım süresine göre hesaplanır. Altsoy, üstsoy ve eşe yapılan intifa hakkında ise vergi oranı, %50 indirimli olarak uygulanır.

İntifa Hakkı İçin Vergi Beyannamesi Verilmesi Süresi

İntifa hakkının sona erdiği tarihten itibaren bir ay içinde veraset ve intikal vergisi beyannamesi verilmesi zorunludur. Bu süreyi aşan durumlarda, geç beyanda bulunulduğu için 5.000 TL usulsüzlük cezası uygulanır.

Veraset ve İntikal Vergisi Beyannamesi Nasıl Verilir?

1073 sayılı Veraset ve İntikal Vergisi Beyannamesi  şu şekilde doldurulmalıdır:

1. Tablo 1: İntifa hakkı sahibine ait bilgiler

2. Tablo 2: Çıplak mülkiyet sahibi, kuru mülkiyet sahibi ya da aleyhtarın bilgileri

3. Eğer intifa hakkı olan mal gayrimenkul ise, Tablo 3 doldurulmalıdır.

4. Eğer intifa hakkı olan mal menkul ise, Tablo 4 doldurulmalıdır.

Bu tablolarda belirtilen bilgiler ve gerekli evraklarla birlikte, beyanname yetkili vergi dairesine teslim edilmelidir